امام حسن علیه السلام در اثر توطئه‏اى شوم که از سوى معاویه تدارک دیده ‏شد به شهادت رسید و جلوه‏هاى شکوهمند امامت در دیگر یادگار فاطمه و على علیهماالسلام متجلى گشت. استبداد اموى جهت هدم امامت راستین و یاران دلباخته آن، عزم ‏را دو چندان کرد و با تهدید و ارعاب و ترفندهاى عوام فریبانه به‏ نابودى مکتب و راه امام على و فرزندانش علیهم السلام همت ‏گماشت. بدین جهت، رهبرى و هدایت امت‏ شرایط دشوار و طاقت‌فرسایى ‏یافت. دوران ده ساله امامت ابى‏عبدالله علیه السلام بیانگر مواضع و برنامه‏هاى آن حضرت در مقابل این تحولات است که پیام‌ها و درس‌هاى ‏ارزشمندى را فرا راه عاشقانش قرار مى‏دهد و از سوى دیگر، سیره ‏اخلاقى تربیتى آن بزرگوار را از ذخائر ازرشمند جهان اسلام و از بایسته‏هاى پژوهشى است که بخش مهمى از آن ظهور و درخشش همین‏ دوران مبارک است. نوشته حاضر نگاهى است اجمالى به یکى از مواضع ‏و ابعاد زندگى سیاسى آن حضرت با عنوان «مبارزات امام‏حسین علیه‌السلام در دوران معاویه که محورهاى زیر بیانگر جوانب آن ‏مى‏باشد.